چرا آرزو کنیم بمیریم ولی با ورد کار نکنیم؟ آرزو میکنیم اگر قابلیتی ورد دارد و لاتک ندارد به لاتک یا ویرایشگرهای آن اضافه شود و یا ورد امکان پردازش اسناد لاتک را هم فراهم کند.
به گمانم همگان قبول داشته باشند که در دنیای نرمافزار، بسنده کردن به یک نرمافزار برای برآورده کردن همه نیازمندیها کاری ناممکن است. هر کاربر حرفهای، به مقتضای نیاز خودش از نرمافزارهای خاص خودش استفاده میکند.
در کارگاههای لاتکی که برگزار کردهام، لاتک و میکروسافت ورد را به مثابه دوربین حرفهای و دوربین اتوماتیک قلمداد کردهام. همانگونه که دوربین حرفهای آنچه که یک عکاس حرفهای نیاز دارد را به او میدهد، لاتک هم هر آنچه که یک فرد آکادمیک برای حروفچینی مستندات خود نیاز دارد به او میدهد، توانمندیهای زیادی که میکروسافت ورد از ارائه آنها ناتوان است.
اما آیا میکروسافت ورد هیچ قابلیت خوبی ندارد؟ ممکن است مدعی باشیم که ورد هیچ قابلیت بدرد بخوری ندارد، اما ندیدن دلیل بر نبودن نیست. میتوانیم این گمان را داشته باشیم که شاید ورد قابلیتهایی برای دیگرانی دارد که من متوجه نیستم یا آن قابلیتها بدرد من نمیخورد. استقبال جمع کثیری از مردمان از میکروسافت ورد شاید دلیلی داشته باشد. این استقبال از نظر من میتواند به دلایل زیر باشد:
۱- آنها با لاتک و قابلیتهای آن آشنا نیستند.
۲- فرصت یا توان کافی برای استفاده از لاتک - که همچون کدنویسی است - ندارند.
۳- میکروسافت ورد برای آنها کفایت میکند.
۴- میکروسافت ورد ابزاری دارد که نظیرش را در لاتک یا ویرایشگرهای لاتک نمیبینند.
بهتر است این موارد و مخصوصا مورد دوم را دلیل بیسوادی افرادی که با لاتک کار نمیکنند تلقی نکنیم، هنوز بزرگانی - حتی در ریاضیات - هستند که کار با لاتک را بلد نیستند و با قلم و کاغد کار میکنند. بزرگی گفته است: «عمر کوتاه تر از آن است که همه چیز را خوب بدانی، پس هر دانشی را که مهم و مهم تر باشد فراگیر.» به نظرم بهتر است به انتخاب دیگران در اینکه مهم و مهمتر برایشان چیست احترام گذاشت.
ما معتقدیم لاتک ابزار بسیار قدرتمندی است و دیگران هم اگر بدانند لاتک چقدر خوب است از آن استفاده خواهند کرد. زیرسؤال بردن نرمافزارهای دیگر، راهکار علاقمند کردن آنان نیست، زیباییهای لاتک را بگوییم، خود آنها علاقمند خواهند شد؛ و به نظر من یکی از این زیباییها، میتواند تعامل مناسب با دیگر نرمافزارها باشد.
یکی از برتریهای زیپرشین نسبت به فارسیتک را استفاده از یونیکد و امکان کپی-پیست کردن اطلاعات مابین آن و دیگر محیطها مانند میکروسافت ورد برشمردهایم. این یعنی زیپرشین به انتخابهای دیگر شما احترام میگذارد و شما میتوانید - تقریبا - به آسانی مستندات خود را بین نرمافزارهای مختلف جابجا کنید.
حداقل در جامعه ایران، میکروسافت ورد طرفداران زیادی دارد و اگر بگوییم روی ۹۹درصد دستگاهها مجموعه آفیس نصب است شاید گزافه نگفته باشیم. به جز راحتی کار در میکروسافت ورد برای اکثر افراد، ورد ابزارهایی دارد که نظیرش را در من در لاتک ندیدهام:
- امکان review روی فایل: داور یا استاد نظرات خودش را به راحتی روی سند درج میکند و طرف پاسخ میدهد و ... .
- امکان مشخص کردن اصلاحات: داور یا استاد، در حالیکه TrackChange را فعال کرده است، تغییرات خودش را اعمال میکند، طرف آنها را میبیند و به راحتی قبول یا رد میکند.
- امکانات بررسی خطاهای املایی، گرامری و ...
تعامل نرمافزارها یک شیوهی خوب برای استفاده از مزایای آنهاست و لذا شاید بتوان روزی را تصور کرد که لاتک و ورد در کنار هم از قابلیتهای هم بهره میبرند.
